|
DROBNOUSTROJE
I CHOROBY PRZEWLEKŁE U LUDZI
Andrzej
Szkaradkiewicz
Katedra
i Zakład Mikrobiologii Lekarskiej
Akademia
Medyczna im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
61-712
Poznań, ul. Wieniawskiego 3
Słowa
kluczowe:
drobnoustroje, choroby przewlekłe, onkogeneza
Key
words:
microbes,
chronić diseases, oncogenesis
Patogenność
drobnoustrojów zwykle manifestuje się u ludzi ostrym zespołem chorobowym,
najczęściej kończącym się eliminacją patogenu i ustępowaniem
objawów
klinicznych. Jednocześnie badania wskazują, że u osób
normoreaktyw-nych wiele jest przewlekłych jednostek
chorobowych o charakterze zapalno-auto-immunologicznym, także
wywoływanych przez drobnoustroje. W etiopatogenezie tych chorób
istotną rolę odgrywa zjawisko mimikry cząsteczkowej, tj. występowanie
homologii strukturalnej między mikroorganizmami i immunodeterminantami
gospodarza, czego następstwem może być rozwój autoimmunizacji.
Dobrze znane są choroba reumatyczna i kłębuszkowe
zapalenie nerek, uwarunkowane krzyżową reakcją odpornościową
najprawdopodobniej wobec niektórych serotypów białka M Streptococcus
pyogenes i
antygenów własnych gospodarza. W ostatnich latach burzliwy
rozwój glikobiologii umożliwił poznanie struktur wielu antygenów
poli-sacharydowych i glikolipidowych bakterii determinujących
mimikrę cząsteczkową, której
wynikiem mogą być takie zespoły, jak: bakteryjne zapalenie
wsierdzia, choroba
Guillaina-Barrego i zespół Millera-Fishera. Z kolei, nadal
problemem otwartym jest związek przyczynowy przewlekłego
zakażenia z chorobą nowotworową. Do chwili obecnej
akceptuje się w onkogenezie udział bakterii: Helicobacter
pylori,
Chlamydia trachomatis, Chlamydia pneumoniae oraz
wirusów należących do czterech rodzin: Herpesviridae
(EBV, HHV8), Papillomaviridae (HPV), Retroviridae
(HTLV)
i Hepadnaviridae (HBV). Uznaje się też karcinogenność
mikotoksyn wytwarzanych przez grzyby strzępkowe, szczególnie
z rodzaju Aspergillus i Fusarium. Etiopatogenetycznie
związana z wymienionymi patogenami lista chorób jest coraz
obszerniejsza, wśród których są: rak żołądka, rak szyjki
macicy, choroba nowotworowa płuc, rak części nosowej, jak również
ustnej gardła, mięsak Kaposiego, białaczki i chłoniaki T,
pierwotny rak wątroby.
|
